Orzecznictwo
- poziom życia | wysokość
- Skromny poziom życia danego środowiska czy danej rodziny nie może mieć znaczenia podczas ustalania wysokości zadośćuczynienia za cierpienie spowodowane śmiercią bliskiej osoby (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 3 czerwca 2011 r.III CSK 279/2010).
- W orzecznictwie oraz w nauce prawa zgodnie przyjmuje się, że suma pieniężna przyznana tytułem zadośćuczynienia ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej, powinna zatem wynagrodzić poszkodowanemu doznane przez niego cierpienia fizyczne i psychiczne i ułatwić przezwyciężanie ujemnych przeżyć. Nie oznacza to jednak, że formą złagodzenia doznanej krzywdy musi być nabywanie dóbr konsumpcyjnych o wartości odpowiadającej poziomowi życia poszkodowanego. Trzeba zauważyć, że takie pojmowanie funkcji kompensacyjnej prowadziłoby do różnicowania krzywdy, a tym samym wysokości zadośćuczynienia zależnie od stopy życiowej poszkodowanego. Godziłoby to w zagwarantowaną w art. 32 Konstytucji zasadę równości wobec prawa, a także w powszechne poczucie sprawiedliwości. Poziom życia poszkodowanego nie może być zatem zaliczany do czynników, które wyznaczają rozmiar doznanej krzywdy i wpływają na wysokość zadośćuczynienia (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 17 września 2010 r. II CSK 94/2010).
- Pogląd Sądu, że wysokość zadośćuczynienia powinna być utrzymana w rozsądnych granicach i odpowiadać przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa opiera się na tezie powstałej w orzecznictwie sądowym kilkadziesiąt lat temu, która nie przystaje już do obecnej rzeczywistości. Aktualny poziom zamożności społeczeństwa oraz wartość jego realnych dochodów są nieporównywalne z sytuacją panującą w poprzednim ustroju (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 2 lipca 2008 r.VI ACa 1424/2007).
- Powołanie się przez sąd przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 30 stycznia 2004 r.I CK 131/2003).
- Wysokość zadośćuczynienia powinna uwzględniać także stosunki majątkowe oraz poziom życia istniejące w kraju miejsca zamieszkania poszkodowanego (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 lipca 2002 r.V CKN 1114/2000).
- przyczynienie | wysokość
- Nawet w przypadku ustalenia, że poszkodowany przyczynił się do powstania szkody, sąd nie ma obowiązku zmniejszenia zadośćuczynienia i może je przyznać w pełnej wysokości. W szczególności uzasadnione będzie zasądzenie sumy pieniężnej, która pokrywa całą powstałą szkodę, w wypadku, gdy stopień przyczynienia się nie był znaczący (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 grudnia 2010 r.III APa 21/2010).
- funkcja kompensacyjna
- Zadośćuczynienie z art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego pełni funkcję kompensacyjną, przyznana bowiem suma pieniężna ma stanowić przybliżony ekwiwalent poniesionej szkody niemajątkowej. Powinna wynagrodzić doznane cierpienia fizyczne i psychiczne oraz ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, aby w ten sposób przynajmniej częściowo przywrócona została równowaga zachwiana na skutek popełnienia czynu niedozwolonego. Funkcja kompensacyjna zadośćuczynienia za doznaną krzywdę musi być rozumiana szeroko, albowiem obejmuje zarówno cierpienia fizyczne, jak i sferę psychiczną poszkodowanego. Wspomniana funkcja kompensacyjna powinna mieć istotne znaczenie dla ustalenia wysokości zadośćuczynienia. Ze względu na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia jego wysokość musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną adekwatną do warunków gospodarki rynkowej (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 31 grudnia 2010 r.III APa 21/2010).
- zbycie prawa
- Przepis art. 449 kc nie dozwala jedynie na „zbycie” roszczeń wymienionych w art. 444-448 kc - a więc na przeniesienie tych roszczeń przez poszkodowanego na inne osoby w drodze czynności prawnej, takiej jak umowa sprzedaży, zamiany, darowizny czy też innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Przepis ten natomiast nie wyłącza przejścia tych roszczeń w drodze spadkobrania. Za taką interpretacją tego przepisu przemawia również treść poprzednio obowiązującego i recypowanego w art. 449 kc przepisu art. 167 kz, w którym zabrania się ustępowania praw odszkodowawczych, oraz treść art. 445 § 3 kc, w którym ogranicza się wyraźnie przejście roszczenia o zadośćuczynienie w drodze spadkobrania (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 29 lipca 1970 r. II CR 307/70).
- wysokość
- Przyjęte przez Sąd Okręgowy, jako adekwatne do rozmiaru kwoty zadośćuczynienie kwocie 15 000 zł odpowiada normie art. 445 § 1 k.c. gdyż nie może być uznane za rażąco zaniżone jeśli wziąć pod uwagę, że powódka doznała w wypadku lekkiego urazu kręgosłupa, który winien być korygowany jedynie ćwiczeniami gimnastycznymi (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 22 marca 2007 r.sygn. akt V ACa 142/07).
- Nie można taryfikować zadośćuczynienia za krzywdę według procentów trwałego uszczerbku na zdrowiu. Zdrowie ludzkie jest dobrem o szczególnie wysokiej wartości i w razie uszczerbku na zdrowiu zadośćuczynienie pieniężne powinno być odpowiednio duże (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 18 listopada 1998 r. II CKN 353/98).
- Zdrowie jest dobrem szczególnie cennym. Przyjmowanie stosunkowo umiarkowanych kwot zadośćuczynienia w przypadkach ciężkich uszkodzeń ciała prowadzi do deprecjacji tego dobra. Długotrwałe leczenie i jego trwałe następstwa mające wpływ na zdrowie psychiczne poszkodowanego przemawiają za brakiem możliwości znacznego obniżenia zadośćuczynienia zasądzonego przez sąd I instancji na podstawie art. 445 § 1 kc (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 21 września 2005 r.V CK 150/2005).
- Określenie wysokości zadośćuczynienia powinno być dokonane z uwzględnieniem wszystkich zachodzących okoliczności. Zarówno okoliczności wpływające na wysokość zadośćuczynienia jak i kryteria ich oceny muszą być rozważane indywidualnie w związku z konkretną osobą poszkodowanego. Nie jest więc wystarczające stwierdzenie przez sąd, że przesłanką zadośćuczynienia jest ból i cierpienie będące następstwem urazu ciała, lecz konieczne jest wskazanie konkretnych okoliczności charakteryzujących związaną z tym krzywdę (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 22 czerwca 2005 r.III CK 392/2004).
- Ustalenie wysokości zadośćuczynienia przewidzianego w art. 445 § 1 kc wymaga uwzględnienia wszystkich okoliczności istotnych dla określenia rozmiaru doznanej krzywdy, takich jak: wiek poszkodowanego, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność i czas trwania, nieodwracalność następstw uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiowa oraz inne czynniki podobnej natury (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 9 listopada 2007 r.V CSK 245/2007).
- rozmiar krzywdy
- Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia za krzywdę (art. 445 § 1 kc) należy uwzględniać przede wszystkim nasilenie cierpień, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa, trwałość następstw zdarzenia oraz konsekwencje uszczerbku na zdrowiu w życiu osobistym i społecznym (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 czerwca 1999 r.II UKN 681/98).
- Na rozmiar krzywdy, a w konsekwencji wysokość zadośćuczynienia, składają się cierpienia fizyczne i psychiczne, których rodzaj, natężenie i czas trwania należy każdorazowo określić w okolicznościach konkretnej sprawy. Mierzenie krzywdy wyłącznie stopniem uszczerbku na zdrowiu stanowiłoby niedopuszczalne uproszczenie nie znajdujące oparcia w treści art. 445 § 1 kc (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 czerwca 2005 r.I CK 7/2005).
- Zadośćuczynienie pieniężne, o którym mowa w art. 445 § 1 kc ma na celu naprawienie szkody niemajątkowej wyrażającej się krzywdą w postaci cierpień fizycznych i psychicznych dlatego ustalając kwotę zadośćuczynienia należy mieć na uwadze rozmiar cierpień fizycznych związanych z zaistnieniem wypadku jak i dolegliwości bólowe powstałe w następstwie urazu oraz długotrwałego leczenia (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 1 lutego 2005 r.III APa 9/2004).
- suma odpowiednia
- Pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w art. 445 § 1 kc ma charakter niedookreślony. W judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić kwoty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 września 2001 r.III CKN 427/2000).
- Dla oceny, czy określona suma jest „odpowiednim”, w rozumieniu art. 445 § 1 kc, zadośćuczynieniem za doznaną krzywdę nie ma wpływu sytuacja - w szczególności majątkowa - sprawcy szkody (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 7 października 1998 r.I CKN 418/98).
- Określenie „odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę” (art. 445 § 1 kc) jest zależne od oceny zróżnicowanego zespołu okoliczności (m.in. intensywności i czasu trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałości następstw uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, wieku poszkodowanego, jego sytuacji rodzinnej, szans powodzenia na przyszłość) i ich względnej wagi na tle konkretnej sprawy (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 grudnia 1992 r.I ACr 429/92).
- Użyte w art. 445 § 1 kc pojęcie „sumy odpowiedniej” choć ma charakter niedookreślony, tym niemniej w orzecznictwie wskazuje się kryteria, którymi należałoby kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, a mianowicie to, że musi ono mieć charakter kompensacyjny, a więc musi przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, nie będącą jednakże wartością nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy. Z tego wynika, że „wartość odpowiednia” to wartość utrzymana w granicach odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa. Pamiętać przy tym należy, że na wysokość zadośćuczynienia składają się cierpienia pokrzywdzonego - tak fizyczne jak i psychiczne - których rodzaj, czas trwania i natężenie, należy każdorazowo określić w kontekście materiału dowodowego sprawy. Indywidualny charakter zadośćuczynienia przesądza o tym, że ostateczne ustalenia, jaka konkretnie kwota jest „odpowiednia” z istoty swej należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego, lecz nie może to być uznanie dowolne (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 4 lutego 2008 r.III KK 349/2007).
- Określenie „odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę” (art. 445 § 1 kc) jest zależne od oceny zróżnicowanego zespołu okoliczności (m.in. intensywności i czasu trwania cierpień fizycznych i psychicznych, trwałości następstw uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, wieku poszkodowanego, jego sytuacji rodzinnej, szans powodzenia na przyszłość) i ich względnej wagi na tle konkretnej sprawy (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 8 grudnia 1992 r.I ACr 429/92).
- Dla oceny, czy określona suma jest „odpowiednim”, w rozumieniu art. 445 § 1 kc, zadośćuczynieniem za doznaną krzywdę nie ma wpływu sytuacja - w szczególności majątkowa - sprawcy szkody (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 7 października 1998 r. I CKN 418/98).
- Pojęcie „sumy odpowiedniej” użyte w art. 445 § 1 kc ma charakter niedookreślony. W judykaturze wskazane są kryteria, którymi należy kierować się przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny, wobec czego jego wysokość nie może stanowić kwoty symbolicznej, lecz musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie wysokość ta nie może być nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy, ale musi być „odpowiednia” w tym znaczeniu, że powinna być - przy uwzględnieniu krzywdy poszkodowanego - utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 28 września 2001 r.III CKN 427/2000).
- Wysokość odpowiedniej sumy, której przyznanie przewiduje art. 445 § 1 kc, zależy przede wszystkim od rozmiaru doznanej przez poszkodowanego krzywdy, ustalonej przez sąd przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy; powinna być ponadto utrzymana w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 27 lutego 2004 r.V CK 282/2003).
- Oceniając wysokość przyjętej sumy zadośćuczynienia, jako „odpowiedniej”, sąd korzysta z daleko idącej swobody, niemniej jednak nie może to być suma rażąco odbiegająca od zasądzanych w analogicznych przypadkach. Przy ocenie więc „odpowiedniej sumy” należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności danego wypadku, mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy. Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie tych cierpień, przy czym nie może ujść z pola widzenia okoliczność, że wysokość zadośćuczynienia zależy od uznania i oceny sądu konkretnych okoliczności sprawy (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 października 2004 r.VI ACa 233/2004).
- złagodzenie cierpienia
- Celem zadośćuczynienia jest przede wszystkim złagodzenie doznanych i odczuwanych cierpień, winno ono mieć charakter całościowy i obejmować wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości (a więc prognozy na przyszłość). Charakter kompensacyjny szkody niemajątkowej - krzywdy musi wyrażać się w odczuwalnej ekonomicznie wartości, przy czym owa odczuwalna ekonomicznie wartość ma być utrzymana w rozsądnych granicach wyznaczonych przez aktualne warunki i przeciętną stopę życiową społeczeństwa (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 marca 2005 r. VI ACa 945/2004).
- podobne przypadki
- Subiektywny charakter krzywdy nie pozwala na mechaniczne kierowanie się przy ustalaniu zadośćuczynienia sumami zasądzonymi z tego tytułu nawet w bardzo zbliżonych przypadkach (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 kwietnia 2005 r.VI ACa 791/2004).
- dobra osobiste
- Szczególna więź rodziców z dzieckiem, przysługująca zarówno dziecku, jak i rodzicom w prawidłowo funkcjonującej rodzinie, zasługuje na status dobra osobistego, podlegającego ochronie prawnej, przewidzianej w art. 24 § 1, art. 445 § 1, art. 448 kodeksu cywilnego (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 23 września 2005 r.I ACa 554/2005).
- pojazd zastępczy
- Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego; nie jest ona uzależniona od niemożności korzystania przez poszkodowanego z komunikacji zbiorowej (Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 17 listopada 2011 r. sygn. akt III CZP 5/11).
- Konieczność korzystania przez powódkę z usług przewozu osobowego jest normalnym następstwem uszkodzenia pojazdu powódki w wyniku kolizji w taki sposób, że nie mogła ona korzystać z tego pojazdu w celu przemieszczania się. Słusznym jest przy tym przyjęcie, iż bez znaczenia pozostaje, czy powódka korzystała z wynajmu pojazdu, czy też korzystała z usług taksówkarskich. Przesłanką powstania obowiązku naprawienia szkody jest bowiem zaistnienie związku przyczynowego między zdarzeniem powodującym szkodę, tj. kolizją, a powstaniem szkody w postaci poniesienia wydatków związanych z koniecznością przemieszczania się w sytuacji niemożności korzystania w tym celu z własnego uszkodzonego w wyniku kolizji pojazdu (Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 24 lutego 2010 roku, sygn. akt 851/09).
- koszty pogrzebu
- Zwrotu kosztów nagrobka może domagać się osoba, która koszty te faktycznie poniosła (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 29 sierpnia 1995 r., I ACr 440/95).
- Obowiązek zwrotu kosztów pogrzebu na podstawie art. 446 § 1 kc obejmuje zwrot kosztów bezpośrednio z pogrzebem związanych (jak przewóz zwłok, nabycie trumny, zakup miejsca na cmentarzu i in.), jak również zwrot wydatków, odpowiadających zwyczajom danego środowiska. Do tych wydatków zalicza się koszt postawienia nagrobka (w granicach kosztów przeciętnych, jeżeli nawet koszty rzeczywiste były znaczne, np. z uwagi na materiał lub wystrój nagrobka wyższe), wydatki na wieńce i kwiaty, koszty zakupu odzieży żałobnej i in. Do tych wydatków należy zaliczyć także wydatki na poczęstunek biorących udział w pogrzebie osób, przy uwzględnieniu okoliczności konkretnego przypadku, skoro jest to zwyczaj w zasadzie powszechnie przyjęty, zwłaszcza jeżeli jest w danym środowisku stosowany, i dotyczy przede wszystkim krewnych zmarłego (bliższych i dalszych członków rodziny), jak również innych osób bliżej z denatem związanych, np. najbliższych współpracowników itp. Koszt takiego poczęstunku, utrzymany w rozsądnych stosownie do okoliczności granicach (nie mającego charakteru tzw. stypy pogrzebowej), podlega zwrotowi na równi z innymi kosztami pogrzebu zgodnie z art. 446 § 1 kc (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 6 stycznia 1982 r., II CR 556/81).
- Sumy wypłacane jednorazowo na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z pogrzebem i utrzymaniem rodziny denata w ciągu najbliższych tygodni po jego śmierci nie podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 8 września 1966 r., II PR 348/66).
- Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty pogrzebu temu, kto je poniósł. Granice obowiązku z art. 446 kc wyznaczają „zwyczaje przyjęte w danym środowisku”, a przez pojęcie to należy rozumieć zwykle ponoszone wśród określonego kręgu podmiotów koszty związane z pochowaniem zmarłego (nabycie trumny, przewóz zwłok, koszty samej ceremonii pogrzebowej, kwiaty i wieńce, stypa, a później także wystawienie nagrobka). Ustalając zwyczaje panujące w danym środowisku należy kierować się kryteriami obiektywnymi, odniesionymi do pewnego kręgu podmiotów (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 9 marca 2007 r., V CSK 459/2006).
- utracone korzyści
podatek - Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach adekwatnego związku przyczynowego za straty, które poniósł oraz korzyści, których nie osiągnął. Wysokość zatem szkody z tytułu utraconych dochodów musi zostać pomniejszona o podatek, bowiem takie byłyby realne straty poszkodowanego (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 27 października 2005 r.,VI ACa 457/2005).
- podatek dochodowy
zwolnienie - Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od tego podatku są wyłącznie odszkodowania otrzymywane na mocy obowiązujących przepisów prawa i to przepisów rzędu ustawowego. Z uregulowania tego wprost wynika, iż chodzi tu o odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów prawa administracyjnego, prawa cywilnego i na podstawie innych ustaw. Użycie słów »inne ustawy«, wskazuje jednoznacznie, że zarówno przepisy prawa administracyjnego, jak i cywilnego tworzące umocowanie dla wypłaty odszkodowania muszą mieć rangę ustawową. Dlatego do rekompensaty wypłaconej na podstawie postanowienia umownego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 3. Powołany przepis zwalnia od podatku jedynie takie odszkodowania (kompensaty), które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan, jaki podatnik posiadał przed ich uzyskaniem (Wyrok NSA z dnia 25 maja 2000 r., III SA 1017/99, „Przegląd Podatkowy” 2001, nr 3). Za odszkodowania wypłacone na podstawie przepisów prawa uznać należy odszkodowania, których źródłem jest przepis prawa, niezależnie od tego, czy bezpośrednim tytułem okaże się decyzja organu państwa, wyrok sądu czy też umowa (Wyrok NSA z dnia 28 czerwca 2004 roku, sygn. akt FSK 196/04). Zwolnienie od podatku odszkodowań, wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1993 r. Nr 90 poz. 416 ze zm.), nie obejmuje wynagrodzenia utraconych korzyści (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 maja 2000 r., III SA 1016/99).
- termin wypłaty
- Zakład Ubezpieczeń w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie dokonuje wypłaty odszkodowania. Wypłata odszkodowania powinna być dokonana najpóźniej w terminie 90 dni, licząc od zawiadomienia o szkodzie. Niespełnienie świadczenia w terminie daje ubezpieczającemu prawo żądania odsetek za opóźnienie. Zakład ubezpieczeń odpowiadający za sprawcę wypadku komunikacyjnego z tytułu odpowiedzialności cywilnej dopuszcza się zwłoki, jeżeli nie spełnia świadczenia na rzecz poszkodowanego w terminie 30 dni, licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wypadku. Jeżeli poszkodowany wezwał wcześniej sprawcę wypadku do zapłaty odszkodowania, który jednak świadczenia nie spełnił, to zakład ubezpieczeń dopuszcza się zwłoki od daty tego wezwania (uchwała SN z dnia 9 czerwca 1995 r., III CZP 69/95, OSNC 1995, nr 10, poz. 144 i orz. SN z 15 listopada 2002 r., V CKN 1331/2000).
- rozpoczęcie biegu
- W myśl art. 442 § 1 kc roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym przedawnia się z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia. Chwili dowiedzenia się poszkodowanej o szkodzie nie można utożsamiać z datą wypadku. Przy uszkodzeniu ciała dowiedzenie się o szkodzie ma miejsce, gdy poszkodowany dowiedział się o następstwach zdarzenia, co zwykle następuje z chwilą przeprowadzenia odpowiednich zabiegów zmierzających do przywrócenia poprzedniej sprawności narządom ciała (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 17 września 1984 r.I CR 245/84).
- Przy uszkodzeniu ciała dowiedzenie się o szkodzie ma miejsce, gdy poszkodowany dowiedział się o następstwach zdarzenia, co zwykle następuje z chwilą przeprowadzenia odpowiednich zabiegów zmierzających do przywrócenia poprzedniej sprawności narządom ciała (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 maja 1999 r.II UKN 647/98).
- Bieg przedawnienia roszczenia z art. 442 § 1 kc (co do zasady, z wyjątkiem przypadków ewidentnych, gdy powstanie szkody w postaci uszczerbku na zdrowiu jest od razu widoczne) rozpoczyna się w dniu, w którym poszkodowany z kompetentnych źródeł dowiedział się o szkodzie (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z dnia 16 sierpnia 2005 r.I UK 19/2005).
Subskrybuj:
Posty
(
Atom
)